Y Bywgraffiadur Cymreig

ABEL, JOHN (1770 - 1819), gweinidog Annibynnol Ganwyd yn Llanybri, Sir Gaerfyrddin, 1770, i William Abel, pregethwr cynorthwyol, un o gychwynwyr (1813) achos y Capel Newydd yno. Honnir iddo fynd 'i Academi Caerfyrddin,' ond yn Abertawe yr oedd yr Academi ar y pryd. Yn 1794 dilynodd David Davies fel gweinidog eglwys fechan Capel Sul, Cydweli, a chadwai ysgol. Nid oedd John Abel yn 'uniongred'; dywed yr Undodwr Wright, a ymwelodd â Chymru yn
ABEL, SIÔN, baledwr o'r 18fed ganrif yn trigo yn sir Drefaldwyn Ef oedd awdur ' Cerdd yn erbyn medd-dod, celwydd a chybydd-dra ', a gyhoeddwyd yn un o dair cerdd mewn llyfryn o wasg H. Lloyd, Amwythig, sef rhif 154 yn y Bibliography of Welsh Ballads (J. H. Davies). Fe geir hefyd yn NLW MS 14402B, sydd yn gasgliad yn llaw Humphrey Jones, o Gastell Caereinion (ganwyd 1719), o gerddi gan feirdd o ardaloedd Meifod a Chaereinion (ymhlith pethau eraill), ddarn
ADAM 'de USK' (1352? - 1430), gwr o'r gyfraith cyfreithiwr eu gwerthfawrogi a'u cydnabod yn deilwng. Cafodd ganiatâd y brenin i fynd, ac fe gychwynnodd ar 19 Chwefror. Nid hir y bu cyn ennill ffafr y pab; yr oedd, yn Ionawr 1403, wedi gofalu cael pardwn y brenin am y camwedd yn Westminster. Yr oedd Boniface IX ac yn enwedig Innocent VII yn barod i roddi esgobaeth ym Mhrydain iddo. Eithr yn awr, efallai o achos gwrthryfel Glyn Dwr, wynebai Adam elyniaeth
ADDA FRAS (1240? - 1320?), bardd a brudiwr o fri Yn ôl Dr. John Davies a Thomas Stephens, blodeuai tua 1240. Cyfeirir ato yn Peniarth MS 94 (26), a Llanstephan MS. 119 (82) fel gwr yn byw tua 1038, ac yn cydoesi â Goronwy Ddu o Fôn. Ond yn G. P. Jones, Anglesey Court Rolls, 1346, tt. 37 a 39, ceir sôn am 'the son of Adda Fras', a 'the suit of Goronwy Ddu, attorney for the community of the Township of Porthgir.' Yn Dafydd ap Gwilym a'i gyfoeswyr
ALBAN DAVIES, DAVID (1873 - 1951), gŵr busnes a dyngarwr Ganwyd 13 Ebrill 1873 yng nghartref ei fam, Hafod Peris, Llanrhystud, Ceredigion, yn fab ieuengaf Jenkin Davies, capten llong, ac Anne (ganwyd Alban) ei wraig. Pan adawodd yr ysgol leol yn 14 oed aeth i weithio ar fferm ei ewythr yn Hafod Peris, gan fod ei dad newydd ddioddef colledion ariannol. Cawsai ei frodyr eu haddysg yng ngholeg Llanymddyfri, felly cynilodd ei enillion a mynychu Ysgol Owen
ALBAN DAVIES, JENKIN (1901 - 1968), gŵr busnes a dyngarwr Ganwyd 24 Mehefin 1901, yn Walthamstow, Llundain, mab hynaf David Alban Davies a Rachel (ganwyd Williams) ei wraig, y ddau o Geredigion. Addysgwyd ef yn ysgol Merchant Taylors, ac enillodd ysgoloriaeth i Goleg S. Ioan, Rhydychen, ond ni allai fforddio mynd yno. Aeth i Brifysgol Cornell, T.U.A., am ddwy flynedd yn efrydydd amaethyddiaeth a llaetheg a gweithiodd am gyfnod byr mewn cwmnïau
ALBAN, Syr FREDERICK JOHN (1882 - 1965), cyfrifydd a gweinyddwr. Gymreig a sefydlwyd gan David Davies (1880-1944) a'i chwiorydd Gwendoline a Margaret i Goffáu'r Brenin Edward VII ac ymladd i ddileu'r ddarfodedigaeth. Gweithredodd fel cyfrifydd i'r Weinyddiaeth Fwyd yng Nghymru, 1918-19. Ymddiswyddodd o'r Gymdeithas Goffadwriaethol yn 1922 ond parhaodd i'w chynghori ar faterion cyllidol. Bu'n gynghorwr ar gyllid i nifer o awdurdodau lleol. Gyda Norman Ernest Lamb
teulu ALLGOOD Thomas Allgood I. Unodd mewn partneriaeth ariannol â John Davies a William Edwards. Eu prif arluniwr a phaentiwr ydoedd Benjamin Barker, tad Thomas Barker o Bath; yn ystod y cyfnod hwn cododd ansawdd lacar Pontypwl i'w uchafbwynt, ac anfonodd cwmni Pontypwl her (nas derbyniwyd) i'w cystadleuwyr ym Mrynbuga. Bu farw Thomas IV 22 Tachwedd 1779, ac fe'i claddwyd ym mynwent y Bedyddwyr ym Mhenygarn
ALLTUD GLYN MAELOR - gweler JONES, JOHN ROBERT
ANEIRIN, bardd o fri yn hanner olaf y 6ed ganrif. 'anadredd.' Erbyn 1632 cawn Dr. Davies yn y Geiriadur Dyblyg yn arfer 'Aneirin' amdano, ffurf a ffynnodd hyd ein dyddiau ni, er mor ddi-sail ydyw. Nid oes chwaith ronyn o sail i'r dyb a goleddwyd gan rai fod Aneirin o'i gam-sgrifennu'n Aneirin yn cyfateb o ran ystyr i enw'r Gildas a ffrewyllodd frenhinoedd y Brython ac a ddilornodd feirdd Maelgwn; fwy na thros gredu mai'r un un oedd y bardd a'r mynach
ANIAN (bu farw 1293), esgob Llanelwy Rhuddlan. Yn y cyfamser buasai Anian mewn llawer anghydfod â gwrthwynebwyr llai pwysig na'r brenin. O 1269 hyd 1272 bu'n cynorthwyo John Fitz Alan yn ei gyngaws yn erbyn abaty Amwythig ynglyn â hawliau awdurdod ar eglwys Croesoswallt. Yn 1279 bu'n anghydweld â phrior Chirbury, ac yn 1274 ag abaty Glyn y Groes ynglyn â mater ficeriaethau yn yr eglwysi a ddaliai'r abaty yn y cylch. Helynt fwy pwysig oedd
teulu ANWYL Parc, Llanfrothen gandd'o yr oedd i fyned i'w gefndyr, Oweniaid Porkington (Brogyntyn yn awr), a blwydd-dâl o £100 dros byth i'w dalu i Anwyliaid Bodtalog, Tywyn, Meirionnydd, ei etifeddion yn ôl y gyfraith. Bu'r ewyllys hon yn achos cyfreithio am flynyddoedd lawer; o'r diwedd daeth yr eiddo i feddiant teulu Williams y Marl a theulu Oweniaid Brogyntyn a Glyn. Buwyd yn codi arian ar Parc a Llwyn yn 1748, a gwerthwyd hwynt

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 1220 for "davies, glyn"